نقد تخیلی تصویرگری نگاره های خاوران نامه با دیدگاه گاستون باشلار

thesis
abstract

گاستون باشلار، شناخت تخیّل شاعر و هنرمند را از ورای تحلیل تصاویر ادبی یا هنری مبنای اندیشه خود قرار می دهد. او در تصاویر مورد مطالعه خود، عناصر چهارگانه «آب»، «باد»، « آتش» و « خاک» را که از دیر باز در تمدن کهن شرق نیز مطرح بوده است، به عنوان قالبی برای سنجش عناصر موثر بر روی تخیّل نویسنده در نظر می گیرد و از کهن الگوهای اسطوره ای و تحلیل تخیّل هنرآفرین، بر اساس جلوه مادی عناصر چهارگانه استفاده می کند. داستان-های خاوران نامه حول پهلوانی ها و رشادت های حضرت علی (ع) و اصحاب ایشان در برابر دشمنان و کفار، شامل داستان های حماسی، اسطوره ای و افسانه ای است که در آن، حضرت علی (ع) را در مصاف با موجودات افسانه ای، اژدها و مکان ها و موجودات عجیب نشان می دهد. پایان نامه، در پی پاسخ به این سوال است: که هنرمند چگونه با تمرکز بر عناصر اربعه به عنوان ابزاری برای خیال پردازی، به تصویرگری این منظومه تخیلی پرداخته است؟ نتیجه حاصل از تحقیق این است که: ابن حسام در جای جای منظومه، ضمن بهره مندی و حفظ قوانین و الگوهای رایج حماسه، از فنون ویژه ادبی و صور خیال همچون توصیف، تشبیه، استعاره و اغراق که لازمه یک اثر حماسی است، بهره برده است و معانی انتزاعی و تجریدی را نیز در قالب امور مادی به خوبی بیان داشته است. گاه استعاره شعر ابن حسام در مظاهر طبیعت جلوه گر می شود. استعاره هایی که در قالب نمادها و کهن الگوها بازتاب یافته است. استعاره هایی از تولد، زندگی و مرگ، استعاره هایی از باروری و نگهداری، استعاره هایی از نور و قداست، استعاره هایی از حرکت و پویایی، که همگی آنها با نقد باشلار که هدف آن بر محور تخیل تولیدی (عناصر اربعه) و تخیل مادی (استعارات و تشبیهات) است، قابل بررسی می باشند.

similar resources

بررسی دیوان غزلیات شمس از منظر نقد تخیلی گاستون باشلار

گاستون باشلار (1954-1884) نظریه پرداز فرانسوی با مطرح ساختن عناصر نخستین به نوعی در پی تفسیر و تبیین پندارهای آغازین تخیل انسان بوده و با شیوه ی نقد جدیدی که مبتنی بر تخیل خلاق، فعال و آگاه است می کوشد تا با تکرار یا شبیه سازی تخیل فرد یا مولف به درک اثر و پندارهای فرد به ویژه از دیدگاه تخیلی بپردازد. باشلار معتقد است عناصر چهارگانه (آب، خاک، باد و آتش) در شکل گیری تخیل اصیل شاعرانه نقش محوری ...

مطالعه تطبیقی تقابل خیر و شر در نگاره های"خاوران نامه" و "شاهنامه"(با رویکرد نقد کهن الگویی)

این مقاله، پژوهشی بینارشته ای در قلمرو هنر نگارگری و  ادبیات تطبیقی است. نقد کهن­الگویی (archetype)،  رویکردی تلفیقی و میان­رشته ای است که بر پایة مطالعات علومی چون روان­شناسی، انسان شناسی، تاریخ ادیان و تاریخ تمدن، به تحلیل متون می­پردازد. در این جستار با این دیدگاه، به تطابق نبرد خیر و شر و نمودهای آن درکهن الگوها، با تمرکز بر "شاهنامة فردوسی" و "خاوران­نامه­ی ابن حسام خوسفی" پرداخته شده­است....

full text

جایگاه نقد تخیل در زیبایی‌شناسی شعر ابن‏خفاجه و هلالی جغتایی با تکیه بر نظریة گاستون باشلار

نقد تخیل، مابین نقد موضوعی و نقد ساختاری قرار داشته و سعی دارد با تمرکز بر نیروی تخیل، از موضعی روانکاوانه به مطالعة نظام‌مند تصاویر شعری بپردازد و بر اساس تداوم حضور یک یا چند عنصر از عناصر اربعه در خیال‌پردازی‌های شاعرانه، میزان خلاقیت و اصالت تصویرسازی شاعران را مشخص کند. بدون شک، روش نقد تخیل، از راه پیوند شعر با مباحث روان‏شناسی و بخش ناخودآگاه ذهن، راه را برای تفسیر چندمعنایی شعر بیشتر با...

full text

بررسی و تجزیه و تحلیل نگاره های تخیلی وعجایب در خاوران نامه

چکیده خاوران نامه یکی از کتابهای شاخه ی حماسی دینی،نگاشته شده در قرن نهم هجری قمری است. قسمتهایی از این اثر بر اساس زندگی واقعی حضرت علی ( ع ) وقسمت اعظم آن بر اساس افسانه و تخیل نویسنده میباشد.این کتاب به رقم فرهاد تصویرگری شده است و سادگی و افق های بلند نگاره های مکتب شیراز را دارا است. این پژوهش پس ازبررسی اوضاع سیاسی مذهبی وهنری زمان تیموریان و ترکمانان و بررسی مقوله فانتزی در حماسه، به...

15 صفحه اول

بوطیقای فضا به روایت گاستون باشلار

باشلار در کتاب بوطیقای فضا با رویکردی پدیدارشناسانه به بازشناسی فضا می پردازد. او برای این کار از صورت خیال بهره می برد و ماده کار خود را در ادبیات و شعر می یابد. می توان انتخاب نام بوطیقا برای این اثر را در حکم ادای دینی به ارسطو دانست که در کتاب «فن شعر» خود، در برابر مفهوم معرف مکتسب افلاطون، مفهوم معرفت مکتسب خلاق را قرار داد و شاعری را نه پدیده ای انحراف یافته، که چیزی که خود مستقیماً موضوع...

پدیدارشناسی تصویر آتش در اشعار اخوان ثالث با تکیه بر آرای گاستون باشلار

گاستون باشلار، فیلسوف، معرفت‌شناس و ادیب فرانسوی، ازجمله افرادی است که به مبحث تخیّل و آنچه آن را شکل می‌دهد، می‌پردازد. از نظر او، عناصر چهارگانه در آفرینش تصاویر ادبی نقشی مهم دارند. این عناصر به‌طور ناخودآگاه به ذهن شاعران بازمی‌تابند و هنگام خیال‌پردازی، آ‌ن‌ها نقش اساسی در خلق تصاویر ایفا می‌کنند. آتش از عناصری است که باشلار به‌طور ویژه آن را پدیدارشناسی می‌کند و معتقد است هر کلام شاعرا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده هنر

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023